Salı günü akşam saatlerinde zincir marketlerden birisine uğradım ve manav fiyatlarına göz attım. Sivri biber, çarliston biberin fiyatı 90-100 lira civarındaydı. Kiraz domatesin fiyatı 99 lira iken normal (tane hasat edilen) domatesin fiyatı ise 85 lira idi.

Domatesin satış fiyatını nasıl 99 lira hesapladılar ben bilemiyorum. Bu hesap marketin pazarlama stratejisine bağlı:))

Manav reyonunu dolaşırken çiftçiler çok para kazanıyor diye konuşuluyordu. “Bu para keşke çiftçinin cebine gitse.” dedim.

Evet, reyondaki 100 lira fiyatın hepsi çiftçinin kasasına girmiyor.

Geçtiğimiz hafta Finike-Kumluca tarafındaydım. Domates, biber ve hıyar seralarını dolaştım. Domatesler daha hasat edilmemişti. Hıyar ve biberlerde hasat başlamıştı.

Son yıllarda genel anlamda tarla ile market fiyatı arasında 3-4 kata kadar ulaşan bir fiyat farkı var. Bu da 100 liraya satılan bir sebzenin 20-30 lira civarında çiftçiden alındığını gösterir.

İklim iyiden iyiye kışa doğru yaklaştıkça bu fiyatların artması da normal hale gelecek. Çünkü hasat edilen ürün miktarı giderek düşecek.

Market fiyatlarının yüksekliğinden hepimiz şikayetçiyiz. Ancak tarımsal üretimin bir maliyeti var. Keşke tüketiciye sunulan fiyatlar maliyet hesabına göre belirlense.

Çiftçilerimiz 20 liraya domates, biber vb. satarlarsa kış mevsiminde kazanamazlar. Onların kaybetmesi demek ülkenin zafiyet vermesi demektir.

Seraları dolaşırken domateslerin bazı virüs hastalıklarından etkilendiğini gördük. Yağmurlar başladıkça hastalıklar da artacak. Bunları da dikkate almalıyız.

Ayrıca işçilerin yevmiyesi 1000-1500 lira civarında olduğunu da hatırlatayım.

Fide, ilaç, gübre ve diğer masrafları düşününce bu işin kolay olmadığını görebiliriz.

Dar gelirlilerin işi kolay değil. Kazandıklarıyla bir sonraki ayı zor getiriyorlar. Her şeyi hep birlikte canlı canlı yaşıyoruz.

Market fiyatına bakıp bağ, bahçe, sera ve tarla hakkında yorum yapmadan önce detaylı inceleme gerekiyor.

Önümüzdeki günlerde alıştığımız gibi enflasyon sebebi olarak sebze fiyatları gösterilerek kameraları seralara çevireceğiz. Tam bu aşamada maliyet hesabı da yapalım. Bir maliyeti kameralara taşıyalım.

Ve fiyatlandırma konusunda her türlü girdi ve üretimin en başından en sonuna kadar denetim yapmaya davet edelim.

Unutmayalım, denetim diye sadece çiftçi ve zirai ilaç bayilerine gitmek kolaycılık olacaktır.