Uzun zamandan beri Akdeniz ve Ege’nin balon balıklarının istilasına uğradığına şahit oluyoruz. Bu tehlike gün geçtikçe de artmaya devam ediyor. Uzmanların yaptığı açıklamaya göre Hint Okyanusundan gelen istilacı türler arasında yer alıyor.

Yapılan açıklamalara göre Akdeniz’de 5 farklı türü bulunuyor. Çok zehirli bir balık. Zehrinin siyanürden daha yüksek olduğu ve zehir oranlarının üreme dönemlerinde arttığı biliniyor.

Cebelitarık Boğazı’ndan Akdeniz’e geçiyorlar ve 2000’li yılların başından beri dikkat çekmeye devam ediyorlar. Özellikle deniz suyundaki ısınmanın bu geçişlerde önemli rolü var.

Dünya’da sadece Japonya’da tüketilebildiği, tüketim için işin ehli kişiler tarafından temizlendiği söyleniyor. Zaman zaman bilerek ya da bilmeden tüketen kişilerin ölüm haberlerini alıyoruz.

Balon balıklarının zararı sadece tüketim açısından ele alınmamalı. Akdeniz’den Ege Denizi’ne kadar diğer balıkların yaşam alanlarını da kısıtlıyorlar. Korkarım ki Akdeniz’deki bu denge balon balıkları tarafına kayacak gibi.

Amatör balıkçılık yapan birisi olarak oltamıza ne kadar balon takıldığına şahidim. Her balık avımızda defalarca büyüklü küçüklü balon çekiyoruz. Oltaya yakalanmış mercan, barbun vb. balıkları yediklerini gördüm. Bazıları okadar fazla irileşmiş ki denizden zorla çekiliyor Denizlerin bazı bölgelerinde daha yoğun oluyorlar.

Yakalanan balon balıklarının teneke kutulardan ısırıklarla parçalar kopardığını gördük. Bunun denemesini de yaptık. Misineleri, iğneleri rahatlıkla koparıyor. Balıkçıların ağlarını parçalıyor. Yani balonların sadece zehirleri değil, ısırma tehditleri de büyüyor.

Geçtiğimiz günlerde Antalya’da, Örnekköy plajının 100 m uzağında, sürüler halinde irileşmiş balonların dolaştığıyla ilgili haberler yapıldı.

Bu da güvenle denizlerde yüzebilecek miyiz sorusunu akla getiriyor. Bilindiği kadarıyla balonlar şimdilik insanlara saldırmıyor. Acaba bir gün olur mu? Bunu bilemeyiz.

Ancak balık avcılarının yem olarak kullandıkları tavukları daha çok sevdiklerini gözlemliyoruz. İğnelere takılan yem tavuk olunca, daha cezbedici oluyor. Bu onlara bir alışkanlık ya da sahil bölgelerinde bulunmalarına vesile olur mu? Uzmanları bilir.

Aslında denizlerimizde tehdit oluşturan balıklar sadece balonlar da değil. Aslan balıklarının tehlikesi de artıyor. Kayalıkların olduğu yerlerde, koylarda daha sık görünüyorlar. Trakonya bir diğeri. Başkaları da var.

Tarım ve Orman Bakanlığı, bu soruna duyarlı bir yaklaşımla balon balığı kuyruğu getirene 5 TL ödeme yapıyor. Profesyonel avcılar için yapılan bu ücretlendirme, balon balığı sayısını azaltmak için önemli bir girişim.

Ancak mevcut haliyle balonlarla baş etmek zor görünüyor. Başka neler yapılabilir, iyi düşünülmelidir. Örneğin, amatör balıkçıların getirecekleri kuyruklara da ödeme yapılabilir mi? Özel balon avı turları, sayıyı azaltmada etkili olabilir mi? Balonları tüketen avcı balıkların sayısı arttırılabilir.

Gelecek yıllarda balonlar ve diğer zehirli balıklar nedeniyle deniz keyfimiz kaçacak gibi görünüyor. Böyle olmasını istemiyorsak acilen önlemleri artırmalıyız.